Θανάσης Βέγγος: Η εξορία στη Μακρόνησο, ο Αγγελόπουλος, η οικονομική αποτυχία και το άδοξο τέλος

Newsroom

Θανάσης Βέγγος: Ακόμα κι αν έχει φύγει από τη ζωή θα είναι για πάντα ο “καλός μας άνθρωπος” και από τους αγαπημένους κωμικούς του παλιού ελληνικού κινηματογράφου. Ένας ηθοποιός-εργάτης της Τέχνης του, ταλαντούχος, πιστός στις αξίες του, στο πρόσωπό του έλαμπε η γλυκύτητα και η καλοσύνη που θα θέλαμε να βλέπουμε σε κάθε συνάνθρωπό μας. Γεννημένος το 1927 στην Αθήνα, από οικογένεια αριστερών φρονημάτων, μπορεί να μη σπούδασε υποκριτική, αλλά πήρε την άδεια ασκήσεως επαγγέλματος λόγω του εξαιρετικού του ταλέντου σαν ειδική περίπτωση. Καθιερώθηκε κυρίως μέσα από κωμικούς ρόλους, ενώ ταυτίστηκε με την εικόνα του αεικίνητου ανθρώπου («τρέχω σαν τον Βέγγο»).

Θανάσης Βέγγος: Όταν γνώρισε τον Κούνδουρο στη Μακρόνησο

Ο αγαπημένος ηθοποιός γεννήθηκε στις 29 Μαΐου του 1927, στο Νέο Φάληρο. Ήταν μοναχοπαίδι του Βασίλη και της Ευδοκίας Βέγγου. Ο πατέρας του ήταν υπάλληλος στην Εταιρεία Ηλεκτρισμού και ήρωας της αντίστασης. Μετά τον πόλεμο εκδιώχθηκε από τη δουλειά του, εξαιτίας των πολιτικών του φρονημάτων. Έτσι, ο Θανάσης άρχισε να εργάζεται από μικρός για να βοηθήσει την οικογένειά του. Για πολλά χρόνια ασχολήθηκε με την επεξεργασία δερμάτων, ενώ παράλληλα έκανε διάφορα μικροθελήματα στη γειτονιά του. Κατά τα ταραγμένα χρόνια του εμφύλιου εξορίστηκε στη Μακρόνησο. Εκεί γνώρισε και τον άνθρωπο που έμελλε να αλλάξει τη ζωή του, τον Νίκο Κούνδουρο. Το 1954 έκανε την πρώτη του εμφάνιση στον κινηματογράφο, στην ταινία του σκηνοθέτη «Μαγική Πόλις» και για τα επόμενα πέντε χρόνια έπαιξε μικρούς ρόλους σε ταινίες που άφησαν εποχή, δείχνοντας το μεγάλο και έμφυτο ταλέντο του.Ο Θανάσης Βέγγος δεν σπούδασε υποκριτική. Το 1959 πήρε άδεια ασκήσεως επαγγέλματος ηθοποιού, όχι από Σχολή, αλλά ως εξαιρετικό ταλέντο, με εξετάσεις σε ειδική επιτροπή. Την ίδια χρονιά έκανε και το θεατρικό του ντεμπούτο, στην επιθεώρηση Ομόνοια πλατς πλουτς, δίπλα στους Νίκο Ρίζο και Γιάννη Γκιωνάκη.

Θανάσης Βέγγος: Τα δύο βραβεία Α’ ανδρικού ρόλου

Ο σπουδαίος ηθοποιός δεν άργησε να αναδειχθεί, ενώ είναι χαρακτηριστικό πως κατά τη διάρκεια της καριέρας του έχει γνωρίσει και διακρίσεις για το υποκριτικό του ταλέντο, αλλά κατάφερε να συμμετάσχει και σε ταινίες-σταθμούς στην ιστορία του παλιού ελληνικού κινηματογράφου. Συγκεκριμένα, τον βλέπουμε στη “Μανταλενά”, “Ποτέ την Κυριακή”, αλλά και σε άλλες, όπως: “Ο δράκος”, “Διακοπές στην Αίγινα”, “Ο Ηλίας του 16ου”. Ο πρώτος του μεγάλος ρόλος είναι μαζί με τον Νίκο Σταυρίδη στην ταινία “Οι δοσατζήδες” του 1960. Τα χρόνια που ακολούθησαν συνεργάστηκε, κυρίως, με τον σκηνοθέτη Πάνο Γλυκοφρύδη και ανέπτυξε τον τύπο του νευρικού, αεικίνητου ανθρώπου, που τον καθιέρωσε. Έγινε ιδιαίτερα αγαπητός στο ελληνικό κοινό, με ταινίες όπως “Ψηλά τα χέρια, Χίτλερ”, “Μην είδατε τον Παναή”, “Ζήτω η τρέλα”, “Πολυτεχνίτης και ερημοσπίτης”.

Το 1964 ίδρυσε τη δική του εταιρία παραγωγής ΘΒ – Ταινίες Γέλιου. Έως το 1969, συνεργαζόμενος με τον Πάνο Γλυκοφρύδη και τον Ερρίκο Θαλασσινό, αλλά και σκηνοθετώντας ο ίδιος κάποιες φορές, γύρισε τις καλύτερες κατά γενική ομολογία ταινίες του, όπως τις Φανερός πράκτωρ 000, Τρελός, παλαβός και Βέγγος, Ποιος Θανάσης;, οι οποίες πρόσφεραν άφθονο γέλιο με τον σουρεαλισμό τους και τις τρελές ατάκες του πρωταγωνιστή τους. Ωστόσο, παρά την εμπορική και καλλιτεχνική τους επιτυχία, οι ταινίες αυτές οδηγούν την εταιρία του Βέγγου σε κλείσιμο και τον ίδιο σε οικονομική καταστροφή.Το 1971 η στενή σχέση του με τον σκηνοθέτη Ντίνο Κατσουρίδη τον οδηγεί σε θρίαμβο στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, με την ταινία “Τι έκανες στον πόλεμο, Θανάση;”. Κοινό και κριτική τον αποθεώνουν και αποσπά το βραβείο Α’ ανδρικού ρόλου. Έναν χρόνο μετά, ο ρόλος του στην ταινία “Θανάση, πάρε το όπλο σου!” του χαρίζει ένα ακόμη βραβείο Α’ ανδρικού ρόλου.

Θανάσης Βέγγος: Εκπληκτικός δραματικός ηθοποιός

Κατά τη δεκαετία του ’80, τον βλέπουμε σε πολλές βιντεοταινίες. Όμως η τεράστια έκπληξη για το κοινό έρχεται στις αρχές της δεκαετίας του ’90, μέσα από την ταινία Ήσυχες μέρες του Αυγούστου του Παντελή Βούλγαρη. Τότε ο Θανάσης Βέγγος απέδειξε πως είναι ένας ηθοποιός με τεράστιο εύρος, μπορεί να παίξει το ίδιο καλά έναν κωμικό με ένα δραματικό ρόλο. Η ερμηνεία του έχει πια διαφοροποιηθεί, είναι χαμηλών τόνων, αλλά μεγάλης εκφραστικότητας. Αυτή η εμφάνιση λοιπόν οδήγησε το 1995 στη συμμετοχή του στην ταινία “Το βλέμμα του Οδυσσέα”, του Θόδωρου Αγγελόπουλου, ενώ κορυφαία στιγμή υπήρξε ο ρόλος του στο Όλα είναι δρόμος του 1998. Τελευταία εμφάνισή του στη μεγάλη οθόνη ήταν στην ταινία του Παντελή Βούλγαρη «Ψυχή Βαθιά» (2009). Το 1997 εμφανίστηκε επίσης στην Επίδαυρο, στο ρόλο του Δικαιόπολι στους Αχαρνής και το 2001 στην Ειρήνη του Αριστοφάνη, με μεγάλη επιτυχία.Στην τηλεόραση, ο Θανάσης Βέγγος εμφανίστηκε στις σειρές: Βεγγαλικά (ΕΡΤ, 1988), Αστυνόμος Θανάσης Παπαθανάσης (ΑΝΤ1, 1990), Περί ανέμων και υδάτων (Mega, 2002), Έρωτας, όπως έρημος (ΝΕΤ, 2003), Καθρέφτη, καθρεφτάκι μου (ΑΝΤ1, 2006) και Η Θεσσαλονίκη της νοσταλγίας μας (ΕΤ3, 2009).

Θανάσης Βέγγος: Το μεγάλο βήμα

Κάποια στιγμή στη ζωή του, κοντά στα μέσα της δεκαετίας του ’60, ο ηθοποιός αποφασίζει να κάνει ένα τεράστιο επιχειρηματικό βήμα και να γίνει και παραγωγός ταινιών. Πρόκειται για ένα εγχείρημα που ξεκίνησε με τις καλύτερες των προθέσεων, όμως ήταν και ιδιαίτερα δαπανηρό.

ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΝΕΑ

LifestyleΜε τρεμάμενη φωνή η Ματίνα Παγώνη: Αν είχε κάνει αυτό η Ντέμη Γεωργίου θα είχε σωθείΕλλάδαΣεισμός: Προειδοποίηση για ισχυρό σεισμό σε αυτές τις περιοχές – Σοκάρει η πρόβλεψη

Συγκεκριμένα, το 1964, ο Θανάσης Βέγγος αποφάσισε να φτιάξει τη δική του εταιρεία παραγωγής, που ονόμασε «ΘΒ- ταινίες γέλιου». Ο ηθοποιός ίδρυσε την εταιρεία ώστε να είναι ελεύθερος να γυρνά τις ταινίες με απόλυτη καλλιτεχνική ελευθερία.

Στην αρχή όλα πήγαιναν καλά και ο Βέγγος πέτυχε αυτό που ήθελε. Την ελευθερία έκφρασης. Σύντομα όμως, άρχισαν τα πρώτα οικονομικά προβλήματα. Ο Θανάσης Βέγγος ήταν ένας πολύ ταλαντούχος ηθοποιός, που σημάδεψε με τις ερμηνείες και το στυλ του τον ελληνικό κινηματογράφο. Στην οικονομική διαχείριση, όμως, δεν είχε καθόλου ταλέντο. Μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα, η εταιρεία απέκτησε μεγάλα χρέη, τα οποία ο ηθοποιός αδυνατούσε να καλύψει.Ο Θανάσης Βέγγος και ο σκηνοθέτης Ντίνος Κατσουρίδης στα γυρίσματα μίας από τις πολλές ταινίες που έκαναν μαζί.

Θανάσης Βέγγος: Όταν έβαλε το συνεργείο του να ξεσκονίσει τις Θερμοπύλες

Για το πώς βρέθηκε αντιμέτωπος με την πτώχευση, αυτό είναι ένα ερώτημα που έχει πολλές απαντήσεις. Σίγουρα ήταν ένας συνδυασμός λάθος επιχειρηματικών κινήσεων, διαχείρισης των οικονομικών, αλλά και της τελειομανίας του που μπορούσε να τον βγάλει εκτός του budget της ταινίας.

Ένα από τα λάθη του ήταν ότι για να ολοκληρώσει τις ταινίες του, προπωλούσε μετοχές, που συχνά ξεπερνούσαν το 100% της πραγματικής αξίας. Έφτανε στο σημείο να πουλήσει το 120% με 130% της ταινίας και στη συνέχεια να είναι υποχρεωμένος να πληρώνει το 30% ή το 20% επιπλέον. Η φήμη του για την κακοδιαχείριση των οικονομικών, γρήγορα εξαπλώθηκε και όσοι ήθελαν να βγάλουν άμεσα χρήματα, αγόραζαν μετοχές από τον Βέγγο. Ακόμα και παλιοί συνεργάτες του, έσπευσαν να εκμεταλλευτούν την αδυναμία του. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτό ενός ηλεκτρολόγου, στον οποίο ο Βέγγος δώρισε ποσοστά από μία ταινία του, όταν πληροφορήθηκε ότι η γυναίκα του ήταν έγκυος. Όταν προβλήθηκε η ταινία, ο ηθοποιός δεν είχε χρήματα για να δώσει στον ηλεκτρολόγο. Εκείνος τότε, τον κατήγγειλε για χρέη και τον οδήγησε στα δικαστήρια. Οι άνθρωποι που γνώριζαν καλά τον Θανάση Βέγγο, πιστεύουν πως αιτία της οικονομικής του καταστροφής ήταν η παροιμιώδης τελειομανία του.

Ήταν ικανός να επαναλάβει την κάθε σκηνή αμέτρητες φορές, μέχρι να ικανοποιηθεί. Ακόμα και για μια μικρή λεπτομέρεια, μπορούσε να σταματήσει το γύρισμα και να το ξεκινήσει από την αρχή. Όλα αυτά, σε μια εποχή που το φιλμ ήταν πολύ ακριβό. Οι ιδιοτροπίες του είχαν κόστος, το οποίο έπρεπε να πληρώσει από τα λεφτά που δεν είχε. Σε μια συνέντευξή του, αναγνώρισε το κόστος των επιλογών του:«Θα ξέρεις βέβαια, ότι κάποτε έβαλα όλο το συνεργείο και ξεσκόνισε τις Θερμοπύλες! Ναι, μα τον Θεό! Καθαρίσαμε τις Θερμοπύλες για ένα γύρισμα. Αυτή η τελειότητα μόνο στο δικό μου κεφάλι υπάρχει. Αυτή η τελειότητα με έχει οδηγήσει δύο φορές στην καταστροφή», είπε ο ηθοποιός. Παρόλο που επιχειρηματικά ο Βέγγος είχε αποτύχει, οι ταινίες του σημείωναν πάντα επιτυχία.Δυστυχώς όμως, η απήχηση των ταινιών δεν ήταν αρκετή για να τον σώσει από την ολική καταστροφή.

Θανάσης Βέγγος: Οι δανειστές τον κυνηγούσαν

Αυτό που ακολούθησε μετά ήταν ένα ατέλειωτο κυνηγητό με στόχο τα λεφτά. Όλη αυτή η κατάσταση οδήγησε τον Θανάση Βέγγο σε αδιέξοδο. Οι δανειστές του τον πίεζαν, η εφορία τον κυνηγούσε και οι περισσότεροι φίλοι και συνεργάτες, του είχαν γυρίσει την πλάτη. Ο ηθοποιός έχασε ακόμα και το σπίτι του στην Κυψέλη, όπου ζούσε ο ίδιος και η οικογένειά του. Το διαμέρισμα ήταν το μόνο του περιουσιακό στοιχείο, το οποίο είχε αποκτήσει από την πετυχημένη καριέρα του. Κάποια στιγμή όλοι οι άσοι που είχε ο Βέγγος στο μανίκι του τελείωσαν και έφτασε η στιγμή να δηλώσει χρεοκοπία.

Το κλείσιμο της εταιρείας του, όπως είχε αναφέρει σε συνέντευξή του, του στοίχισε πολύ: «Η στιγμή που ξεβίδωσα την πινακίδα με το όνομα της εταιρείας από τον τοίχο, δεν περιγράφεται. Ένιωθα σαν να ξηλώνω τα όνειρα μου. Όλα». Η ανάκαμψη για τον Βέγγο ήρθε πολλά χρόνια αργότερα, όταν τα οικονομικά του ανέλαβε ο παλιός του φίλος και συνεργάτης Ντίνος Κατσουρίδης, ο οποίος τον ενέπνευσε και καλλιτεχνικά, με αποτέλεσμα να δημιουργήσουν από κοινού σημαντικές ταινίες, που βραβεύτηκαν. Ο Θανάσης Βέγγος γεννήθηκε στις 29 Μαΐου του 1926, ήταν παντρεμένος με την Ασημίνα Βέγγου και είχαν δύο παιδιά. Πέθανε στις 3 Μαΐου του 2011, λίγο πριν συμπληρώσει τα 84 χρόνια του.

Τώρα ο κόσμος απολαμβάνει τον ηθοποιό μέσα από τις ταινίες του και τις τηλεοπτικές σειρές που είχε συμμετάσχει. Η αλήθεια είναι όμως ότι πάντα τον αναπολεί και θα ήθελε να είναι ακόμα στη ζωή.